Bireyin sağlığını ve iyilik halini bütün yanları ile geliştiren, çevresel baskısı ve etkisi çok az düzeyde olan, ulaşılabilirliği yüksek, uygun maliyetli, güvenilir, kültürel açıdan uygun ve eşitlikçi diyet programlarına ’sürdürülebilir beslenme programları’ denir. Kısaca, FAO tarafından besleyici, güvenli, sağlıklı, ekosistemi koruyucu, ulaşılabilir, adil, ekonomik olarak erişilebilir, doğal kaynaklı yaşam biçimi olarak tanımlamıştır.
Sürdürülebilirliğin yanı sıra ekonomik ve sosyoekonomik açıdan uygunluk ve devamlılık sağlaması, tarıma ve beslenme güvenliğine katkı sağlaması gereklidir.
Hedef olarak; bireylerin tümünün gelişiminin en uygun seviyede olması, malnutrisyon gelişmesinin önlenmesi, biyoçeşitliliğin ve gezegenin korunmasını desteklemek belirlenmiştir.
Sürdürülebilir Beslenme Modellerine örnek olarak Akdeniz Diyeti ve Yeni İskandinav Diyeti gösterilebilir. Her iki diyetin bitkisel kaynaklı olması ortak özelliği iken aralarındaki en belirgin fark kullanılan yağdır. Akdeniz tipi diyette zeytinyağı kullanılırken, İskandinav diyetinde kanola yağı kullanılır.
Nüfus ve gıda israfının artış hızı, şimdiki ve gelecekteki nesiller için mevcut beslenmenin devamının ve besin ögesi ihtiyaçlarının karşılanmasının risk altında olduğunu gösteriyor. Ve bu tehditlerin ortadan kaldırılması için bireylerin besin tercihlerini değiştirmeleri amacıyla birçok çalışma yürütülüyor.
“Sürdürülebilir Gıda Geleceği için Beslenme Şeklini Değiştirmek” raporuna göre; tüketicilerin beslenme seçimlerindeki küçük değişimler, çevre problemlerinin azalması ve tarımsal kaynak kullanımı gibi büyük etkiler oluşturabilir.
Sürdürülebilir beslenme ilkeleri;
- Yeterli ve dengeli beslenin.
- Hayvansal kaynaklı proteinlerin (yumurta, et, süt) yerine bitkisel protein kaynaklarını tercih edin.
- Günde en az 5 porsiyon sebze meyve tüketmeye özen gösterin.
- Şeker, yağ, tuz içren gıdaların tüketimine dikkat edin.
- Baklagillerin, tam tahılların, fındık, ceviz veya badem gibi yağlı tohumların tüketimini arttırın.
- Sürdürülebilir balıkçılık ile avlanmış (sezonunda avlanmış, avlanma riski olmayan) balıkları tercih edin.
- Sebze ve meyveleri mevsiminde tüketin.
- Ambalaj, poşet, plastik kullanımını azaltın, tekrar tekrar kullanılabilen çevreye zarar vermeyen geri dönüştürülebilir ürünler tercih edin.
- Kırmızı et, işlenmiş et ürünleri ve hayvansal kaynaklı yağ tüketimini azaltın.
- Sağlıklı bir yaşam sürmek içinde, ideal kiloya inin
- Beslenme alışkanlıklarınız sürdürülebilir olsun.
- Besin israfı yapmayın. Besin sularını veya sap, yaprak kısımlarını değerlendirin.
Yapılması gerekenler;
- Diyet psikolojisinden çıkın.
- Kendi sağlığınız, hayatınız için bir şeyler yaptığınızı düşünün.
- Beslenme programınız açlık hissi oluşturmamalı. Fakat yemek için değil yaşamak için öğünlerinizi ayarlayın
- Diyette yasak olmaz, önemli olan ne kadar tüketildiği ve ne sıklıkla tüketildiğidir.
- Beslenme günlüğü tutmak, tüketiminizi kontrol altına almanıza yardımcı olur.
- Yerel besinleri tüketmeye ve yerli üreticilerden alışveriş yapmaya özen gösterin. Satın aldığınız besinleri doğru koşullarda saklayın.
En Bilindik İsimler Nelerdir?
